nie stać nas
  • Czasownik niewłaściwy stać
    24.06.2019
    24.06.2019
    Zwracam się z zapytaniem dotyczącym użycia wyrazu stać w rozumieniu ‘być w stanie coś zrobić’ lub ‘móc pozwolić sobie na coś’. Powszechne są stwierdzenia: było nas na to stać, będzie mnie na to stać czy stać go na to. Jednak zastanawiam się nad zwrotem być stać. Jako przykład podam zdanie znalezione w internecie: Banki może nie być stać na odwalutowanie pseudo-kredytów? (Obstawiam, że powinno być napisane Banków). Jaką gramatyczną funkcję pełni wyrażenie być stać?
  • Nie będę potrafiła?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Ostatnio dość często słyszę w TV (w serialach, dyskusjach ludzi wykształconych) tego rodzaju konstrukcje składniowe: „Nie będę potrafiła tego zrobić”, „Banki same będą potrafiły zadbać o swoje interesy” itd. Mam więcej wynotowanych podobnych przykładów. Uczono mnie w mojej wileńskiej szkole, że nie można tworzyć czasu przyszłego złożonego od czasowników dokonanych.
    Pozdrawiam i dziękuję.
  • Niedający czy nie dający?
    17.09.2019
    17.09.2019
    Szanowni Państwo!
    Czy w zdaniu: […] ale ja tam trafiłem już jako człowiek dorosły i ukształtowany, niedający się modelować jak plastelina, czego mistrz […] wyraźnie we mnie nie lubił słowo niedający jest zapisane poprawnie? Mnie się wydaje, że tak, jednak koleżanka sądzi, że powinno być nie dający. Uważam, że pisownia rozdzielna miałaby uzasadnienie dopiero wówczas, gdyby było wyraźne przeciwstawienie (np. ukształtowany, a nie dający się modelować). Która z nas ma rację?
  • Odmieniać nazwiska czy nie?
    2.01.2006
    2.01.2006
    Witam! Mojemu narzeczonemu zdarzyło się, że podając swoje imię i nazwisko w dopełniaczu, otrzymywał korespondencję na nazwisko Waldemar Majka zamiast Waldemar Majek, postanowił więc nie odmieniać swojego nazwiska, twierdząc, ze jest ono wyrazem obcym (nadmienię, że pochodzi z Mazur) i że wolno mu nie odmieniać. Czy pochodzenie nazwiska Majek rzeczywiście może być obce i czy właściciel nazwiska ma prawo zadecydować o jego nieodmienianiu?
    Z poważaniem, Ewa Sitko
  • Z tym przecinkiem nie wiadomo jak jest
    20.02.2013
    20.02.2013
    1. W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego i A. Gałązki znalazłem zdania: „Idzie diabli wiedzą dokąd”, „A z nami, diabeł jeden wie, co będzie” (s. 131). Jeśli dobrze zrozumiałem, autorzy traktują drugie zdanie jako zdanie złożone. Czy możliwe byłoby usunięcie przecinków w drugim zdaniu lubi wstawienie ich w pierwszym?
    2. Gdy autorzy mówią o swoim podręczniku, zawsze nazywają go Słowniczek (z dużej litery), a przecież na okładce widnieje Słownik. Czy taka praktyka jest prawidłowa?
  • Dlaczego Chiny, a nie: China?
    12.07.2016
    12.07.2016
    Dlaczego w języku polskim nazwa Państwa Środka (Chiny) występuje w liczbie mnogiej, a nie w liczbie pojedynczej, jak w wielu językach europejskich (China)?
    I czemu niektóre nazwy własne jak: nazwy geograficzne lub nazwiska sławnych postaci historycznych są spolszczane lub mają zupełnie inną nazwę niż w oryginale (przecież część z nich łatwo wymówić. np. Milano, Iulius Caesar)? Czy prawdą jest, że po prostu nieraz ktoś wieki temu przeinaczył jakąś nazwę i tak już zostało?
  • Dlaczego granatowy to odcień niebieskiego, a nie czerwonego?

    8.11.2019
    8.11.2019

    Studiując język polski, zauważyłem, iż w języku polskim kolor granatowy jest kolorem niebieskim, co było dla mnie zaskoczeniem – owoc granat przecież jest czerwony. W języku ukraińskim i rosyjskim kolor granatowy jest właśnie czerwonym i to ma sens. Zdążyłem zapytać już kilku znajomych Polaków, dlaczego tak jest, ale nikt nie był w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie.

    Uprzejmie proszę o pomoc z wytłumaczeniem tej tajemnicy.

  • nieznającym czy nie znającym
    19.04.2001
    19.04.2001
    Turystom nieznającym Turcji…
    czy nieznającym piszemy łącznie czy oddzielnie?
  • stoi czy wisi?
    14.10.2013
    14.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    chciałbym wiedzieć, czy pająk znajdujący się na suficie, ze wszystkimi kończynami dotykającymi sufitu, stoi czy wisi. Opinie wśród znajomych są podzielone. Jedni mówią, że stoi, ponieważ się nie porusza, inni twierdzą, że wisi, ponieważ jego ciężar nie spoczywa na nogach. Pająki utrzymują się na ścianach (suficie w tym przypadku) dzięki mikrohaczykom na swoich kończynach, więc w pewien sposób na nich wiszą, jednak nie zwisają.
    Z poważaniem,
    Filip
  • my i nasz problem
    3.12.2001
    3.12.2001
    Który zwrot jest poprawny: „Jan stanął przed problemem, wyzwaniem itd.” czy „Przed Janem stanął problem"?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego